Gewoontes veranderen: zo werkt het

Misschien herken je dit bij jezelf. Je wilt maar één koekje eten, maar het wordt de hele rol. Je blijft op de bank zitten, terwijl je eigenlijk wilde gaan rennen. Of na een paar weken stoppen, pak je toch weer een sigaret. Als je dit patroon wil doorbreken, is het handig om te weten hoe je een gewoonte verandert. 

Wat zijn gewoontes precies?

Gewoontes zijn dingen die we vaak doen, zonder erover na te denken. Denk aan het drinken van een kop koffie in de ochtend. Als je dat iedere dag doet, loop je zonder erover na te denken naar het koffieapparaat en maak je een kop koffie. Of misschien eet je altijd een toetje na het eten en heb je het gevoel dat er iets mist als je het niet in huis hebt.

Iedereen heeft zijn eigen gewoontes. Die krijg je omdat je iets altijd op een bepaalde manier doet.  

Waarom willen we sommige gewoontes veranderen?

Er zijn een aantal gewoontes die vaak ‘slechte gewoontes’ genoemd worden. Omdat ze schadelijk voor jouw gezondheid kunnen zijn of niet zo prettig voor je omgeving.  

Denk hierbij aan alcohol drinken omdat je niet meer zonder denkt te kunnen. Of heel veel eten als je niet lekker in je vel zit.  

Het is goed om te weten dat je met die gewoontes iets anders verdooft of weg probeert te stoppen. Zodat je het niet zo erg voelt of in de gaten hebt. 

Je hebt eerder nieuwe gewoontes geleerd

Toen je heel klein was, kon je geen veters strikken. Maar door het te oefenen en te blijven proberen kun je het nu misschien wel met je ogen dicht.  

Als je een rijbewijs hebt, dan heb je jezelf iets heel moeilijks aangeleerd. Je kunt je voeten laten wisselen tussen drie pedalen, je kunt schakelen met je ene hand, sturen met de andere, in de spiegels kijken en ondertussen naar de radio luisteren of een gesprek voeren met iemand anders die ook in de auto zit.  

Je veters leren strikken en auto leren rijden, gingen niet vanzelf meteen goed. Je had daar tijd voor nodig en je moest het oefenen en blijven doen. Zo werkt het ook met gewoontes veranderen. Dit gaat niet snel en je moet er ook moeite voor doen. 

Soms kan het tegenvallen of even niet lukken. Het is belangrijk om dan toch door te gaan. Iedereen heeft die lastige momenten.  

Hoelang duurt het voordat je gewoontes veranderen?

Dat is lastig te zeggen, omdat het voor iedereen anders is. Sommige gewoontes kunnen sterk aanwezig zijn, of een groot onderdeel zijn van jouw leven. Dan is het moeilijker om het te veranderen.  

Andere gewoontes zijn makkelijker te veranderen omdat ze minder sterk zijn of een kleiner onderdeel zijn van jouw leven.  

Hoe pak je het aan? (5 tips om je gewoontes te veranderen)

• Bedenk welke gewoonte je wil veranderen. Kies er eentje per keer en maak dat zo duidelijk als je kan. Bijvoorbeeld: ik wil iedere dag om 22:00 uur naar bed gaan en om 07:00 uur opstaan, zodat ik meer slaap. En niet: ik wil beter slapen. 
• Maak een lijstje met voordelen en met nadelen van jouw gewoonte. Zo zie je wat je kunt bereiken, maar ook waarom het verstandig is om iets te veranderen.  
• Vertel vrienden of familie dat je iets gaat veranderen. Misschien hebben ze hetzelfde plan en kunnen jullie elkaar helpen.  
• Leid jezelf af door bijvoorbeeld te sporten, een boek te lezen of met een stressballetje te spelen. Het is handig om op te schrijven of na te denken over wat jou helpt als je het even lastig hebt. 
• Soms zijn we te streng voor onszelf. Als het even niet lukt bijvoorbeeld. Iedere dag is een goede dag om het opnieuw te proberen. Doorgaan en volhouden zijn belangrijk. 

Minderen of stoppen met alcohol of roken

• Doe de zelftest op Alles Over Drinken en kom erachter hoe het zit met jouw alcoholgebruik. Ook kun je hier meer begeleiding krijgen om te minderen of stoppen met alcohol.
• Op Alcoholinfo.nl vind je meer informatie over alcohol en kom je erachter welke hulp er beschikbaar is. Denk bijvoorbeeld aan professionele hulp, online hulp, mobiele apps en contact met anderen.
• Wil je stoppen met roken? Kijk op Ikstopnu.nl voor tips en ondersteuning.  

Ik denk dat ik meer hulp nodig hebt

Het kan zijn dat je meer hulp nodig hebt. Omdat je gedrag te maken heeft met een depressie, een burn-out of iets anders waar je mee zit. Het kan verstandig zijn om dan contact op te nemen met je huisarts.  

Twijfel je of dat de beste stap voor jou is? Of wil je dit eerst met iemand bespreken? Neem dan contact op met onze Infolijn door te bellen, chatten of mailen.