Klimaatzorgen: hoe ga je ermee om? (7 tips)

De snelle klimaatverandering en toenemende gevolgen hiervan, hebben invloed op de mentale gezondheid. Je kunt bijvoorbeeld zorgen hebben over de opwarming van de aarde. Of misschien ervaar je klimaatangst of klimaatstress, of een gevoel van machteloosheid of onzekerheid, als je aan de toekomst denkt of hierover hoort in de media. Gelukkig zijn er bepaalde manieren hoe je met de klimaatcrisis om kunt gaan. Hieronder lees je hoe je in actie komt, steun vindt en hoop houdt.

Klimaatverandering: we hebben er allemaal mee te maken

Volgens het IPCC wordt de invloed van klimaatverandering steeds duidelijker. De gevolgen zien we volgens het KNMI ook terug in Nederland. Denk bijvoorbeeld aan extreme neerslag, hittegolven, droogte en bosbranden, de stijging van de zeespiegel en het uitsterven van dier- en plantensoorten. De gevolgen voor de mens, de natuur en het milieu kun je over heel de wereld merken. En zullen met de tijd steeds sneller toenemen als we niet in actie komen.

Zorgen maken over het klimaat is ook positief

Zorgen maken over het klimaat heeft een positieve kant: we zien in dat er iets moet veranderen. Dat mensen actie ondernemen, blijkt ook uit onderzoek van I&O Research. Zo maken veel Nederlanders vaker duurzame keuzes. Mensen eten minder vlees, douchen korter, vliegen en rijden minder, isoleren het huis, plaatsen zonnepanelen en zetten de verwarming een graadje lager.

Wel blijkt uit onderzoek dat de een meer actie onderneemt dan de ander. Sommige mensen willen wel duurzamer leven, maar zetten dit nog niet om tot actie.

Maak jij al veel duurzame keuzes? Deel jouw acties en ideeën met mensen in jouw omgeving. Hierdoor weten anderen dat het belangrijk is om iets voor het klimaat te doen, en zorg je ervoor dat zij in actie komen. 

De invloed van klimaatverandering op de mentale gezondheid: klimaatangst, klimaatstress en klimaatdepressie

We merken steeds meer van klimaatverandering en weten welke gevolgen dit heeft. Dit heeft invloed op de mentale gezondheid. Zo blijkt uit onderzoek van de WHO dat dit kan leiden tot stress, spanning, angst, hulpeloosheid, depressie, gedachten aan zelfdoding, en middelengebruik. Er ontstaan zelfs nieuwe begrippen, zoals klimaatangst, klimaatstress en klimaatdepressie. Hierbij gaat het vooral om mentale en lichamelijke reacties die ontstaan als je denkt aan het klimaat en de toekomst. Of om negatieve emoties die daarbij komen kijken.

Omgaan met klimaatzorgen: 7 tips

Klimaatzorgen, klimaatangst, klimaatstress en een klimaatdepressie: hoe je het ook noemt, de gevoelens die hierbij horen zijn niet fijn en kunnen je veerkracht verminderen. Gelukkig zijn er een hoop manieren om hiermee om te gaan. Hieronder geven we je tips.

1. Kom in actie: help mee aan een beter klimaat

De enige manier om klimaatverandering af te remmen, is door nu mee te helpen aan een beter klimaat. Niets doen maakt het erger. Dat klinkt misschien simpel, maar het kan soms ook een uitdaging zijn. Je bent namelijk gewend om op een bepaalde manier te leven.

Gelukkig kun je op een hoop manieren helpen aan een beter klimaat. Je kunt in kleine stapjes beginnen en kijken wat het beste voor jou werkt. Op deze manier wordt het makkelijker om dit toe te passen in je dagelijks leven.

Manieren die helpen aan een beter klimaat zijn bijvoorbeeld minder vlees eten, minder spullen kopen, en vaker de bus of trein te pakken in plaats van de auto of het vliegtuig. Meer tips lees je op de website van Milieu Centraal.

Ook kun je maatregelen nemen rond je eigen huis. Denk bijvoorbeeld aan het vasthouden en opvangen van regenwater, een groen dak aanleggen, voor meer groen te zorgen in je eigen tuin of straat en door warmte buiten te houden bij hittegolven. De website Kennisportaal Klimaatadaptatie helpt je hierbij.

Voor sommige maatregelen kun je subsidie krijgen. Dit kan via de gemeente, het waterschap of je verzekering. Bekijk met de Groenesubsidiewijzer welke subsidies er zijn voor jouw situatie.

Ook kun je je aanmelden bij verschillende klimaat- en milieuorganisaties om natuurschade te herstellen. Denk bijvoorbeeld aan Greenpeace, Milieudefensie en organisaties bij jou in de buurt.

2. Weet dat elke (kleine) verandering helpt – en doe het samen

Misschien denk je: als ik iets voor het klimaat doe, dan maakt het toch geen verschil? Dit geeft misschien een machteloos gevoel.

Toch helpen kleine veranderingen al aan het tegengaan van klimaatverandering. Om je een idee te geven: als je van zes keer per week vlees eten naar één keer per week vlees eten gaat, dan bespaar je in broeikasgasuitstoot zo’n 330 kilo CO2 per jaar. Dit blijkt uit cijfers van Milieu Centraal.

Sterker nog, je maakt waarschijnlijk nog meer verschil dan je zelf denkt. Want naast het feit dat je zelf meehelpt aan een beter klimaat, geef je ook een goed voorbeeld aan anderen in jouw omgeving. De kans is dan ook groot dat zij het gedrag overnemen. Bedrijven en organisaties zullen hier vervolgens op reageren door hun producten en diensten aan te passen. Op deze manier komt een beweging in gang waarbij iedereen rekening houdt met het klimaat.

3. Houd hoop

Uit onderzoek van het NJi blijkt dat hoop ervoor zorgt dat je ook echt in actie komt. Dit komt doordat je weet dat jouw actie echt een positief effect heeft op het klimaat. Opvoeders kunnen hierin ook een voorbeeldrol zijn voor de jeugd. En jongeren en ouderen kunnen hierin van elkaar leren.

Lees of luister naar positieve berichten die gaan over het klimaat. Een voorbeeld hiervan is de postcast Hopecast van Jane Goodall. Of volg organisaties die al veel mooie dingen hebben gedaan voor het klimaat, zoals Greenpeace, het WWF en het Jane Goodall instituut Nederland. En praat hierover met anderen in jouw familie of omgeving.

4. Denk na over de wereld waarin je zou willen leven

Onderzoek van de Universiteit van Utrecht laat zien dat klimaatstress minder wordt als we nadenken over de wereld waarin we zouden willen leven. Ook helpt het om daar op een creatieve manier naar te kijken.

Zo wordt nog duidelijker wat klimaatverandering is, en hoe onze keuzes en acties helpen bij het oplossen. Dit geeft een positief gevoel, zoals hoop.

Vraag jezelf dus het volgende af: “In welke wereld zou ik willen leven?” en “Hoe kan ik daarin meehelpen?” Deze vragen horen bij zingeving.

5. Praat over je klimaatzorgen

Deel je klimaatzorgen met je familie, vrienden en collega’s en uit je emoties of gedachten. Of sluit je aan bij een groep waar je het samen kan hebben over klimaatverandering. Een voorbeeld hiervan is Stichting Klimaatgesprekken.

Je kunt ook altijd onze Infolijn bellen via 0900-1994 (0,10 ct. per minuut) of ons kosteloos chatten en mailen.

6. Probeer minder te piekeren en laat los waar je geen invloed op hebt

Pieker je veel over klimaatverandering? Doe dan de oefening Stoppen met tobben om minder te piekeren. Ook helpt het je om te bedenken waar je geen invloed op hebt. Probeer dit los te laten en je te richten op wat je wel in de hand hebt.  

7. Zorg goed voor jezelf

Zorg goed voor jezelf om je stress, zorgen en angst te verminderen. Dit kan op verschillende manieren. Denk bijvoorbeeld aan voldoende nachtrust, beweging en gezond eten.

Ook helpt het om vaker ontspanningsmomenten in te plannen. Ontspannen kan thuis, maar ook in de natuur met een wandeling. Het is bewezen dat de natuur je helpt ontspannen, je stemming verbetert en helpt om beter te slapen. Vind je het lastig om ontspanningsmomenten in te plannen, omdat je erg druk bent met andere dingen? Dit heeft te maken met een goede balans. Ook hier helpen we je bij met handige tips.

Wat als het niet lukt?

Vind je het lastig om met klimaatzorgen om te gaan? Of heb je er vragen over? Neem dan (anoniem) contact op via telefoon (0900-1994, 10ct/ per minuut), chat of mail. Deskundige medewerkers staan tijdens kantooruren voor je klaar.