Werkstress

Stress in of door de werksituatie noemen we werkstress. Een beetje stress is goed voor de productiviteit en houdt je scherp. Maar te veel en langdurige stress kan gezondheidsklachten opleveren. Het kan zelfs leiden tot een burn-out. Daarom is het goed om werkstress zo vroeg mogelijk bij jezelf te herkennen. Of als je nu veel werkstress ervaart, is het goed om hier iets aan te doen. We geven je op deze pagina meer informatie en tips.

Wat is het verschil tussen werkstress en werkdruk?

De termen werkstress en werkdruk worden soms door elkaar gebruikt, maar betekenen niet hetzelfde.

Werkdruk ontstaat door druk in je werksituatie. Deze druk hangt af van de taakeisen van het werk. Hierbij gaat het om de hoeveelheid taken die je in een bepaalde tijd af moet hebben en wat daarbij komt kijken (bijvoorbeeld hoe moeilijk de taken zijn).

Bij werkstress gaat het juist om de reactie op onder andere de werkdruk. Het is een gevoel dat je kan hebben doordat je werkdruk ervaart. Werkstress kan dus een gevolg zijn van een hoge werkdruk.

Werkdruk en werkstress kunnen dus met elkaar samenhangen, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Werkstress kan namelijk ook ontstaan door andere factoren die niet te maken hebben met je taken.

Wat zijn de oorzaken van werkstress?

Werkstress kan ontstaan door je werksituatie, maar ook door andere factoren buiten het werk. Bijvoorbeeld door factoren in je privéleven of factoren uit de samenleving (zoals een crisis).

Werkstress kan dus meerdere oorzaken hebben, zoals:

• Een hoge werkdruk en hiermee niet goed kunnen omgaan
• Hoge eigen verwachtingen of hoge verwachtingen van anderen
• Bang zijn om fouten te maken
• Onduidelijkheid over je eigen taken en rol, en die van collega’s
• Verandering in de werkwijze van het bedrijf
• Te weinig of te veel zelfstandigheid
• Meningsverschillen of ruzie met collega’s of leidinggevenden
• Ongewenst gedrag, bedreigingen, agressie en geweld
• Geen waardering krijgen voor je werk
• Onzekerheid over de toekomst van je baan
• Een combinatie van factoren die stress kunnen opleveren. Bijvoorbeeld door je privésituatie of je gezondheid.

Hoe herken je werkstress?

Werkstress kan zich uiten door middel van lichamelijke klachten, psychische klachten en veranderingen in gedrag.

Mogelijke lichamelijke klachten:

• Hoofdpijn
• Vermoeidheid
• Hartkloppingen
• Pijn in nek, schouders en rug
• Hoge bloeddruk
• Last van spieren
• Verminderde weerstand

Mogelijke psychische klachten:

• Piekeren
• Gespannen
• Emotioneel
• Neerslachtig
• Onrustig
• Nergens zin in
• Snel geïrriteerd

Veranderingen in het gedrag:

• Werk niet af krijgen
• Meer fouten maken
• Niet kunnen concentreren
• Meer alcohol drinken
• Veel klagen over werk en collega’s
• Afzonderen
• Vaker ziek melden
• Te laat komen
• Slecht slapen

Wil je testen of je (te veel) werkstress hebt? Doe dan de test op ArboNed.

De ene persoon heeft meer last van werkstress dan de ander. Sommige eigenschappen kunnen ervoor zorgen dat je meer last krijgt van te veel stress, bijvoorbeeld:

• Perfectionisme
• Goed kunnen inleven in een ander
• Hard werken
• Beter willen zijn dan een ander
• Veel inzet laten zien
• Niet opgeven
• Moeite met grenzen stellen en ‘nee’ zeggen
• Veel taken naast elkaar doen
• Hoog verantwoordelijkheidsgevoel
• Betrokkenheid
• Trouw zijn

Tips om werkstress tegen te gaan

Er zijn veel tips om werkstress tegen te gaan of te verminderen – deze vind je hieronder. Kijk welke het beste passen bij jouw situatie. Je kunt voor jezelf bijhouden of je werkstress vermindert door na elke werkdag de werkstress een cijfer te geven.

• Maak werkstress (en de oorzaken ervan) bespreekbaar. Ga in gesprek met je leidinggevende of met een collega hoe je de werkstress kan verlagen.
• Zorg voor overzicht van je taken en rollen van anderen. Hierdoor kun je goed afstemmen met je collega’s en heb je duidelijke verwachtingen van elkaar die te overzien zijn.
• Verminder de afleiding om je heen, zodat je genoeg tijd hebt om de taken af te maken. Zorg voor een rustige werkomgeving en plan vaste momenten in voor overleg of het beantwoorden van je mails.
• Zorg voor ontspanmomenten. Neem wat vaker een korte pauze en neem tijd voor de lunchpauze. Voldoende rust is enorm belangrijk. Ook tussendoor even bewegen (korte wandeling, potje tafeltennis) kan helpen.
• Let op je grenzen en zeg wat vaker ‘nee’. Je kunt ook je doelen eens goed bekijken. Zijn ze nog wel haalbaar?
• Beweeg voldoende en regelmatig. Door te bewegen, raak je beter bestand tegen stress.
• Zorg voor voldoende nachtrust.
• Maak ook tijd voor leuke dingen. Zoek die gezellige en leuke collega wat vaker op. Begin een gesprek over iets waar jij blij van wordt. Richt je vooral op positieve dingen.
• Schakel hulp in van een vitaliteitscoach, huisarts, bedrijfsarts of psycholoog. Ook kunnen deskundige medewerkers van Mentaal Vitaal je verder helpen via telefoon, chat of mail.

Al (te) lang last van veel werkstress?

Door te veel werkstress die te lang duurt kun je een burn-out of depressie krijgen. Wil je weten of dat bij jou speelt? Doe dan hier de depressietest. Neem contact op met je huisarts als de werkstress met bovenstaande tips en oefeningen nog niet stopt. Met de juiste hulp kun je er ervan afkomen.